catacombes rome

De catacomben van Rome

De catacomben van Rome zijn oude ondergrondse labyrinten, necropolen waar heidenen en vroege christenen hun doden begroeven. Steden van de doden kunnen veel vertellen over de levenden, omdat ze van buitenaf eeuwenlang vrijwel onaangeroerd zijn gebleven, terwijl de stad van de levenden (Rome) meerdere malen is herbouwd en veel is veranderd.

De catacomben voeren u terug naar het begin van het christendom (2e tot 5e eeuw na Christus) en brengen u naar de tijd van de eerste pausen, te beginnen met de apostel Petrus, toen deze religie net begon geesten en harten te veroveren en haar eigen artistieke taal te vormen.

Toen in de 5e eeuw. Voor Christus, zelfs in voorchristelijke tijden, werd in Rome een begrafenisverbod ingevoerd, en ontstond er een traditie om de doden buiten de stad te begraven. De Romeinse adel bouwde prachtige graven – mausolea en columbarii (bewaarplaatsen van urnen met as), die vandaag de dag bijvoorbeeld te zien zijn aan de Via Appia.

De anderen, die zich geen apart bovengronds graf konden veroorloven, gingen ondergronds. Er bestaat een hypothese dat tunnels, grotten en groeven waaruit zacht struikgewas (travertijn) werd gewonnen, werden gebruikt voor begravingen. Romeinse gebouwen zoals het Colosseum werden van dit materiaal gebouwd. Het is heel symbolisch dat deze steen de Romeinen zowel bij leven als na hun dood volgde.

Vanaf de 2e eeuw na Christus begonnen de vroege christenen hun doden, met inbegrip van de moslims en heiligen, die op bevel van de heidense keizers werden vervolgd en geëxecuteerd, in de catacomben te begraven. Zo ontstonden in de buurt van Rome hele ondergrondse steden – necropolen – waar christenen en heidenen de eeuwige rust vonden, in totaal zo’n 500.000 mensen.

Langs de gangen van de catacomben, langs de wanden van de smalle, vertakkende tunnels, werden rechthoekige nissen (loculi – letterlijk “plaatsen”) van meerdere niveaus gegraven, waar de overblijfselen van de meeste doden (zowel heidense als christelijke) werden neergelegd. De overblijfselen van heiligen en martelaren kregen een apart graf, met een gat aan de bovenkant en een boog aan de onderkant, meestal versierd met fresco’s en christelijke symbolen.

Het gewelf is een lage boog in de muur, waaronder de overblijfselen van de overledenen, meestal heiligen en martelaren, in het graf werden gelegd, en de grafsteen diende als altaar tijdens de liturgie.

Tijdens een bezoek aan de catacomben komt u in aanraking met de oorsprong van het moderne christelijke Rome en het Vaticaan – het centrum van de katholieke wereld – en leert u meer over de geschiedenis van het christendom. In de catacomben werden de eerste missen opgedragen op de graven van de Muciërs (de christelijke traditie van liturgie bij de relieken van de heiligen komt daar vandaan), en de muren en plafonds van de tunnels waren versierd met fresco’s.

Heidense tekeningen staan zij aan zij met fresco’s met scènes uit de Bijbel en tekeningen van voor de eerste christenen kenmerkende symbolen – een vis, een lam, een duif met een olijftak in zijn snavel, een anker, het chrysisme (het monogram van Christus’ naam, samengesteld uit twee Griekse letters, chi en ro). In de catacomben zie je dus enkele van de vroegste bewijzen van een artistiek begrip van het beeld van Jezus Christus en alle christelijke doctrines.

De cubicles (letterlijk “stilte”) zijn kleine kamers aan de zijkanten van de hoofdgangen. De hokjes bevatten de graven van meerdere mensen, die vaak dienen als familiegraven.

De vroege christenen werden door de Romeinse staat vervolgd als overtreders van de majesteit (majestatis rei), afvalligen van de staatsgoden (sacrileges), beoefenaars van verboden magie (kwade magiërs), belijders van illegale religie. Voor de christenen echter, en dit stemt niet overeen met de vaak geuite mening, dienden de catacomben niet als toevluchtsoord tijdens de vervolging, althans niet voor lang, omdat er zeer weinig ruimte en lucht was in de ondergrondse gangen. De Romeinse autoriteiten waren op de hoogte van het bestaan van de begraafplaatsen, maar raakten ze niet aan omdat deze ruimten, ongeacht de religieuze voorstellingen van de doden, als beschermd en onschendbaar werden beschouwd.

In ieder geval werden de catacomben door de vroege christenen niet alleen gebruikt voor begrafenissen (veel christenen wilden begraven worden naast martelaren en heiligen), maar ook voor aanbidding en gebed in een tijd dat het christendom door de heidense keizers werd verboden.

In de 5e eeuw werd er niet meer begraven in de catacomben, maar vanaf die tijd werden ze populairder bij pelgrims die de graven van christelijke martelaren en heiligen wilden bezoeken.

Video

De catacomben van Rome aan de Via Appia

De Appiaweg (Via Appia Antica) is een van de 7 hoofdwegen die de hoofdstad van het rijk verbindt met de zeehaven Brindisi (nu Brindisi), gelegen op de “hiel” van de Apennijnse “laars”. Vandaag leidt deze weg u naar een uniek park, waar nauwelijks toeristen komen, maar dat in het weekend erg druk is. De Romeinen ontspannen zich hier graag: picknicken, met de bal spelen of gewoon in de zon zitten. Scènes uit films als “The Sweet Life”, “Mother Rome”, “The Great Beauty” en de TV-serie “Rome” werden in dit park gefilmd.

Langs de Appiaweg liggen mausolea en columbaria van de Romeinse adel, evenals de grootste catacomben van Rome, met unieke fresco’s en schilderingen op de muren en plafonds. De meest interessante en bekende catacomben die te bezichtigen zijn op de Appiaweg zijn: de catacomben van San Callisto, de catacomben van San Sebastiano en de catacomben van Santa Domitilla. De catacomben worden bezocht in georganiseerde groepen. De gids is meestal een priester of monnik, die de geschiedenis goed kent en de symboliek van deze ondergrondse christelijke necropolen begrijpt.

De Catacomben van Sint Callisto, de Catacomben van Sint Domitilla en de Catacomben van Sint Sebastiaan liggen dicht bij elkaar, zodat ze tegelijkertijd bezocht kunnen worden. Plan uw dag zorgvuldig aan de hand van de informatie over de toegangstijden tot de catacomben als u alle drie de attracties tegelijk wilt bezoeken.

Hoe kom ik bij de catacomben van de Via Appia?

ROMA ATAC bus: 660 vanaf metrostation Colli Albani (rode lijn A) Nr. 118 vanaf metrostation Colosseo of metrostation Circo Massimo (blauwe lijn B) Nr. 218 vanaf metrostation San Giovanni (rode lijn A)

Catacomben van Sint Callixtus (San Callisto)

De catacomben van San Callisto zijn het meest populair bij toeristen (en dus het meest bezocht), maar ook het meest interessant. Ze worden ook beschouwd als de oudste en langste (meer dan 20 km, 4 niveaus, tot een diepte van 20 meter). Er zijn de overblijfselen van 16 pausen en meer dan 50 christenen. De catacomben werden genoemd naar de diaken en toekomstig paus Callistus, die ze in de 3e eeuw v. Chr. aanzienlijk vergrootte en verbeterde.

De ondergrondse necropolis omvat verschillende belangrijke gebieden bestaande uit crypten en loges. De crypte van de paus is de belangrijkste en meest vereerde crypte van de begraafplaats, die het “Kleine Vaticaan” wordt genoemd omdat hier de officiële graven van negen pausen en mogelijk acht hoge hoogwaardigheidsbekleders van de Romeinse Kerk uit de 3e eeuw liggen.

In de crypte van St. Cecilia, de beschermheilige van de kerkmuziek, die stom stierf – haar overblijfselen werden enkele eeuwen bewaard, tot in 821, toen ze werden overgebracht naar de kerk in Trastevere, die ter ere van haar werd gebouwd.

Naast de crypte van de paus liggen de sacramentskubussen – 5 kleine kamers die dienen als familiecrypte. Ze zijn waardevol vanwege hun fresco’s uit het begin van de 3e eeuw met de eerste christelijke symbolen en scènes van de sacramenten van het doopsel en de eucharistie.

https://www.catacombesancallisto.it

Openingstijden: 9.00 – 12.00 uur, 14.00 – 17.00 uur. Gesloten op woensdag, 25 december, 1 januari, paaszondag.

Kosten: volwassenen – 8 euro, kinderen tussen 7 en 15 jaar – 5 euro, kinderen onder de 6 jaar gratis. De prijs is inclusief een bezoek met een gids.

Adres: Via Appia Antica, 110/126, 00179 Roma RM, Italië

https://g.page/catacombe-di-san-callisto

Catacomben van Sint Sebastiaan

Deze catacomben zijn genoemd naar Sint Sebastiaan, een Romeinse legionair die het christendom beleden heeft en gemarteld is. De Romeinen gebruikten het woord “catacomben” niet in de moderne betekenis. Hun begraafplaatsen en graven werden “cimiterii” (graven) genoemd. Het graf van Sint Sebastiaan bevond zich op een plaats die ad catacumbas wordt genoemd, wat betekent “bij de holtes (kuilen)”, vanwege de tufsteen (travertijn) mijnen, die werden gebruikt voor de bouw van Romeinse gebouwen. Sindsdien is het gebruikelijk om de catacomben ondergrondse begraafplaatsen te noemen.

Bij de ingang van de catacomben is een kamer genaamd de triclia bewaard gebleven. Veel geleerden geloven dat de overblijfselen van de apostelen Petrus en Paulus hier tijdelijk begraven lagen, wat blijkt uit symbolen en inscripties die gewijd zijn aan de meest vereerde heiligen van het katholicisme. In deze catacomben bevindt zich ook de crypte van Sint Sebastiaan, waar zijn relikwieën werden bijgezet voordat ze naar de kerk werden overgebracht. De crypte is gerestaureerd en op de zijkant van de oude zuil staat een buste van Sint Sebastiaan van Bernini.

http://www.catacombe.org/

Openingstijden: 10:00 – 17:00 uur. Gesloten op zondag, 25 december en 1 januari.

Kosten: volwassenen €8, kinderen van 7-15 jaar €5, kinderen onder 6 jaar gratis. De prijs is inclusief een rondleiding.

Adres: Via Appia Antica, 136, 00179 Roma RM, Italië

https://g.page/CatacombeRoma

Catacomben van St. Domitilla

De Catacomben van St. Domitilla behoren tot de grootste van Rome en zijn vrij goed bewaard gebleven. Ze zijn 17 km lang, hebben 4 niveaus en 150.000 graven uit de 2e-5e eeuw voor Christus. De catacomben bevinden zich onder de Romeinse basiliek van de heiligen Nereus en Achilleos, op de plaats van de familiegrafplaats van Flavius (Romeinse keizerlijke dynastie, die het Colosseum bouwde, ook wel het Flavische amfitheater genoemd).

Volgens één versie behoorde de plaats toe aan Domicilla, nicht van keizer Vespasianus en echtgenote van de consul Titus Flavius Clemens. Op bevel van keizer Domitianus, in wiens tijd de wijdverbreide vervolging van christenen begon, werd Titus Flavius geëxecuteerd en Domicilla verbannen naar een afgelegen eiland. De officiële beschuldiging is dat zij werden gestraft voor “atheïsme” – het echtpaar zou het jodendom hebben beleden of zich tot het christendom hebben bekeerd en daarmee de dominante cultus van de Romeinse goden en de vergoddelijking van de keizer hebben verlaten. Op een of andere manier werd Domitilla, die de begrafenis van christenen op haar galerijen toestond, heilig verklaard door de katholieke en Grieks-orthodoxe kerken.

Het grootste belang van deze catacomben van Sint Domitilla zijn de fresco’s – de eerste pogingen om Jezus, de apostelen en scènes uit de Bijbel af te beelden, die een impuls gaven aan de ontwikkeling van het christelijke artistieke denken. Een van de meest kostbare tekeningen is die van Jezus in het beeld van de Goede Herder met een lam op zijn schouders, ter illustratie van de woorden uit het evangelie van Johannes “Ik ben de Goede Herder”.

In 2014 werden de afbeeldingen in de catacomben van St Domitilla, die gedeeltelijk verborgen waren onder een laag vuil, schimmel en calciumcarbonaataanslag, door een groep restaurateurs met behulp van een laser schoongemaakt en kwamen nieuwe onbekende delen van oude fresco’s aan het licht. Zo is er een illustratie van het verhaal hoe Jezus vijfduizend mensen voedde met vijf broden en twee vissen. Er is ook een afbeelding van een bakker met een graanmaat en een reeks fresco’s die laten zien hoe graan vanuit Egypte wordt geleverd aan de zeehaven Ostia in Rome (de “bakkerskamer”).

“De bakkerskamer.” Bosio inscriptie achtergelaten door Antonio Bosio, die de catacomben in de 16e eeuw ontdekte en 36 jaar lang bestudeerde.

Bezoekers kunnen ook de tentoongestelde voorwerpen bekijken in een klein museum, waar beelden, delen van sarcofagen en andere voorwerpen uit de graven worden getoond.

https://www.catacombedomitilla.it/

Openingstijden: 9.00 – 12.00 uur; 14.00 – 17.00 uur. Gesloten op dinsdag 25 december en 1 januari

Kosten: volwassenen – 8 euro, kinderen tussen 6 en 15 jaar – 5 euro, kinderen onder de 6 jaar gratis. De prijs is inclusief een rondleiding.

ROMA ATAC bussen 714, 716, 160, 670, 30

Adres :Via delle Sette Chiese, 282, 00147 Roma RM, Italië

https://goo.gl/maps/uKtuTxJW6DXEFgnYA